MUSCULO-VASCULAR LESIONS IN THE RHEUMATOID ARTHRITIS;S. KWASNIEWSKI
Document Type:
Collection:
Document Number (FOIA) /ESDN (CREST):
CIA-RDP80T00246A003800010004-5
Release Decision:
RIFPUB
Original Classification:
K
Document Page Count:
21
Document Creation Date:
December 21, 2016
Document Release Date:
July 1, 2008
Sequence Number:
4
Case Number:
Content Type:
REPORT
File:
Attachment | Size |
---|---|
![]() | 3.07 MB |
Body:
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Odbitka z czasopisma ,Polskie Archiwum Medycyuy Wewnetrznej" Nr 2/54
Stefan Kwasniewski, Bozena Raszeja i Kazimierz Jasiriski
ZMIANY MII SNIOWO-NACZYNIOWE W GOSCCU
PIERWOTNIE PRZEWLEKLYM
Z I Kliniki Chorob Wewnetrznych Akademii Medycznej w Poznaniu
Kierownik: prof. dr med. S. Kwasniewski
WST1 P
Gosciec nierwotnie przewlekly (g. p. p.) budzit od dawna zrozumiale
zainteresowwanie anatomopatologow. Zajmowali sic oni jednak glown:e zmia-
nami stawowvmi. dlatcgo tez ten odcinek patologii goscca jest najlepiej zna-
nv. Stosunkowo pozno zwwrocono uwage na zrniany tocz4ce sie poza ukla-
dern kostno-staxvowvm.
Pierwsi Curtis i Pollard (1940) badali miesnie pr4zkowane w 11 przy-
padkach g. p. p. (w tym 3 przypadki zespolu Felty'ego) i zwrocili uwage na
nacieki okolonaczyniowe. Steiner i wspolpr. (1946) wykonali w 9 przypad-
kach g. p. p. biop,sje miesni i opisali w ich obrebie guzkowate nacieki zapal-
ne. OkreslaJ4c calosc obrazu histopatologicznego mianem nodular polymyo-
sitis wyr6znili w nim dwa rodzaje zmian:
1. Z a p a 1 n e - w postaci naciekow zlozonych z limfocytow, komorek
plazmatvcznych i nablonkowatych, umiejscowionych w perimysiurn i endomy-
stum, rzadko w epimysium.
2. Z w y r o d n i e n i o w e - w postaci obrzeku, kurczenia i zaniku wlo-
kien miesnych, piknozy J4der komorkowych itd. S4 one nastepstwem pro-
cesu zapalnego tocz4cego sie w tkance l4:znej i dobrze tiumacz4 zanik mie-
sni szk:eletowych w g. p. p., wyjasniany uprzednio ich nieczynnosci4 (atrop-
inactivitate).
hc(t ex
Steiner i wspopr. nie spostrzegali podobnych guzkow zapalnych w 169
kontrolnych badaniach, nadto nie znalezii analog:i w znanych doted swoi-
stych procesach ziarninowych. Dlatego tez wyrazili pogl4d, ie nodular poly
myosilis jest dla g. p. p. obrazem charakterystycznym, a biopsja miesnia
moze miec wartosc diagnostyczn4 w przedstawowych okresach schorzenia.
W clad za powyzsz4 prac4 ukazaly sie dalsze, ktore w zasadzie potwier-
dzaly spostrzeienia Steinera i wspolpr. (Gibson i wspolpr. 1946, Morrison
i wspolpr. 1947, Desmarais 1948, Horwitz 1949, Galli i Morrin 1951) ; cha-
rakterystyczne nacieki mini stwierdzano w 40-100% badanych przypad-
k6w.
Clawson i wspolpr. doszli jednak do innych wnioskow. Na bardzo duzvm
materiale sekcyjnvm 450 przypadkow znalezii w 118 (25%) zmiany nacie-
kowe miesni i to w r62nych jednostkach chorobowych, jak ostry goscie~, za-
palenie miesnia sercowego, nadcisn:enie pierwotne, guzy zlosliwe, wylewy
do mozgu, marskosc w4troby, gruilica, ostre zapalenie przednich rogow
rdzenia. schorzenia nerek itd.
Bunim i wspolpr. (1949) badali bio,ptycznie wzgl. nekroptycznie miesnie
w 53 przypadkach g. p. p., w 10 przypadkach zesztywniaj4cego zapalenia
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246A003800010004-5
S. KWASNIEWSKI, B. RASZEJA. K. JASINSKI Nr 2
krcgoslupa i w 21 przypadkach ostrego goscca; nadto w 101 przvpadkach
innych schorzefi oraz u 13 osob zdrowych, Ogniskowe komorkowe nacieki
cpisane przez Steinera stwierdzili w 53% przypadkow g. p. p., w 25% przy-
padk6w schorzen niegosccowych oraz u 3 osob z grupy kontrolnei. Stud
tez wyrazili pogl4d, ze zmiany naciekowe nie s.l dta g. p., p. swoiste i nie
majq przypuszczalnie znaczenia rozpoznawczego. Badania Cruickhanka
(1952) oraz Trauta i Campione (1952) doprowadzily do takich samych wy-
nikow, diatego tez rezygnujemy z ich omowienia.
Wielu autordw, analizujac obrazy histopatologiczne migsni szkieletowych,
podkreslilo obecnosc zmian w naczyniach. Curtis i Pollard, Steiner i wspolpr.,
Morrison i wsp6lpr. spostrzegali w nektorych przypadkach okolonaczvnio-
we guzki zapalne zlozone glownie z limfocytow i komorek plazmatycznvch
Sokoloff i wspolpr. (1951) widzieli miernie wyrazone zmiany w arteriolach
i malvch tctnicach w 5 przypadkach na 51 spostrzeganych. Traut i Campio
ne (1952) uwazajq, ze okolonaczyniowe nacieki s4 jedynym znamiennym
rysem w g. p. p. Najcenniejszq i najlepiej dokurnentowan4 pracc zawdzie-
czamy Kestlerowi (1949). Wykazal on, ze w g. p. p. zmiany naczyniowe po-
Iegajq na: 1) pogrubieniu sciany naczyniowej wskutek koncentrycznego bu-
jania wlokien klejorodnych; 2) nacieczeniu pr2y- i okolo-przydankowym
malych tctniczek typu rnicsniowego.
W nastcpstwie obu tych procesow dochodzi do obrazu przypominaj~cego
zarostowo - zakrzepowe zapalenie tctnic.
Powyzszy krotki przeglgd najwazniejszych doniesien ostatnich lat dowo-
dzi niewgtpliwego postgpu, jaki zaznaczyl sic na odcinku badan morfologicz-
nych w g. p. p. Podkreslono dobitnie ogolny charakter schorzenia i wspol-
udzial ukladu micsniowo-naczyniowego w patogenezie g. p. p. Najzywiej dy-
skutowane ukazalo sic zagadnienie naciekow zapalnych w micsniach pr4z-
kowanych. Zrazu, za Steinerem, podkreslano ich swo'stosc, jednak ostatnie
badania kliniczno-morfologiczne poddaly bardzo powaznie w w4tpliwos6
pierwotnq opinic. Morfologia samych mini prgz-kowanych byla ujmowana
raczej 'marg:nesowo, a spostrzegane zmiany oceniano na ogol jako wt6rne,
wynikaJ4ce z procesu zapalnego tocz4cego sic w tkance l4cznej.
BADANIA WLASNE
Badalismy histologicznie wycinki migsni szkieletowych uda (micsien
czworoglowy uda) pobranych w znieczuleniu miejscowym z dala od za1e-
tvch chorobowo stawow w 8 przypadkach g. p. p. Chcgc uzyskac pewien
dynamizm zmian w obrazie mikroskopowym dobralismy przypadki o kilku-
miesiccznym, kilkuletnim i kilkunastoletnim okresie trwania choroby. Przy-
padki dotyczyly osob obu plci w wieku od 21 do 60 lat.
Wycinki migsni utrwalalismy w formalinie i w plynie Bouina. Barwilis-
my hematoksylin4 - eozynq, metodq Weigerta, metodq Mallory'ego i szkar-
latem R.
Uzyskane obrazy mikroskopowe rozpatrywalisrny pod k4tem widzenia
zmian micsniowych i zmian naczyniowych.
Z m i a n y m i c s n i o w e. W przypadkach g. p. p. o kr6tkim, kilkumie-
siccznym okresie trwania choroby, przebiegajgcych w postaci o s t r e g o
p r o c e s u c h o r o b o w e g o (przyp. 2 i 5) oraz w jednym przypadku
(przyp. 1), w ktorym zachodzily pewne trudnosci rozpoznawcze, a biopsje
migsnia wykonalismy w celu rozpoznawczym, zrniany histologiczne doty-
czyly przede wszystkim struktury wlokien micsnvch. W obrazie mikrosko-
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246A003800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
ZMIANY MI$SNIOWO-NACEYNIOWE W GOSCCU 159
powym na plan pierwszy wysuwa sic zatarcie poprzecznego pr4ikowania
wlokien. Przy prawidlowo zachowanym pr4ikowaniu poprzecznym w jed-
nych wloknach -- obserwujemy ogramczone zatarcie, miejscami nawet roz-
legly zanik pr4ikowania, we wloknach s4siednich (rvc. 1).
Wlokna micsne o zatartym praikowaniu wykazuJ4 zwigkszon4 chlonnosc
barwnikow w stosunku do wlokien praw:dlowych, eo jest wynikiem zmienio-
ne.go chemizmu uszkodzonych migsni, ktore stay sic silnie kwasochlonne.
Rownolegle do zmiatl dotvcz4cych samej budowy mini daje sic zauwa-
iyc zwiekszon4 liczbg 14der. J4dra staJ4 sic piknotyczne, barwi4 sie inten-
svwnie, chromatyna jadrowa jest silnie zbita. Na uwagc zasluguja fragmen-
ty wlokien migsnych o budowie zupelnie zatartej, ktorych przebieg
wyznaczaJ4 piknotvczne jadra (ryc. 2). Obok opisanych zmian we wczesnych
przypadkach g. p. p. obserwujemy charakterystyczny obraz przerostu tkanki
lacznej prowadz4cy do fragmentacji wlokien migsnych (ryc. 1). Miejsce po
zw yrodnialych wloknach migsnych zajmuje tkanka l4czna z przewazaj4ca
liczb4 elementow fibrocytowych i histiocytowych.
Na uwagc zasluguje pewna dysproporcja pomicdzy bardzo wczesnie
wystepuJ4cymi rozieglymi zmianami w obrebie mini a stosunkowo slabo
wyraionym odczynem ze strony tkanki lacznej. Podkreslic ponadto naley,
ze opisany obraz fragmentacji wlokien przez elementy fibrocytowe i histio-
cytowe obserwowalismy wylacznie w przypadkach o kr6tkotrwaJ4cym okre-
sie g. p. p.
W przypadkach o kilkuletnim trwaniu choroby (przyp. 3,
4, 6) uwagc zwracaJ4 postgpu14ce zmiany zwyrodnieniowe wlokien mies-
nych. Wskutek rozleg.ego zatarcia poprzecznego pr4ikowania nastepuje ho-
inogenizacja wlokien daJ4c miejscami obraz martwicy o typie martwicy
woskowej (ryc. 4, 5). Jaskrawo zaznacza sic roinica chlonnosci barwni-
kow przez wlokna o roinym stopniu uszkodzenia procesem chorobowym.
Na przekroju poprzecznym tak zmenionych wlokien migsnych widac grud-
kowate masy nie odpowiadaJ4ce przekrojom pol Cohnheima. t.acznosc sa-
mego wnctrza wlokien migsnych z sarkolemm4 jest tak luina, ie w czasie
-,porzadzania przekrojow poprzecznych wlokna ulegaJ4 wypadaniu (ryc. 6).
Natomiast na przekroju podluinym wlokna wykazuja rozlegle zatarcie po-
przecznego pr4ikowania, sarkoplazma ulega zageszczeniu, przestrzenie za-
warte micdzy wloknami s4 poszerzone (ryc. 7). Podkreslenia wymaga fakt,
ie przytoczonym rozleglym zmianom migsniowym prawie zupelnie nie to-
warzyszy odczyn tkanki l4cznej (ryc. 8), natomiast zwicksza sic liczba pik-
notycznych J4der, ktore miejscami nasladowac mog4 nacieki zapalne
(rye. 9).
Obok wlokien przybieraJ4cych postac martwicy woskowej widzimy wlokna
o drobnoziarnistyln rozpadzie (ryc. -10). Ziarnistosci to s4 to ziarnistosci
tluszczowe, daJ4ce dodatni odczyn ze szkarlatem R (rye. 11).
W obrazie mikroskopowym przypadkaw o dlugotrwaJ4cym k i l k u n a-
stoletnim okres ie choroby (przyp. 7, 8) brak jest tkanki migsnio-
wej o prawidlowej budowie wlokien. Wyrainie uwidocznia sic postgpuJ4cy
proces rozpadu, w ktorego wyniku widzimy na przekroju poprzecznym puste
przestrzenie po wypadnictych wloknach (rye. 12). Proces rozpadowy doko-
nuje sic przez zwvrodnienie tluszczowe. W wyniku tego procesu nastepuje
przeobrazenie sic elementow migsnych w bezpostac:owe kule tluszczowe
(rye. 13). W innych miejscach zauwaia sic jakoby odnowe polegaJ4c4 na
wytwarzaniu sic w miejscu rozpadlych wlokien bezpostaciowych mas o cha-
rakterze balkowym, ulegaJ4cych organizacji l4cznotkankowej (rye. 14).
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Jak w przypadkach o krotkotrwalym przebiegu choroby, tak i w przypad-
kach o daleko posunigtych zmianach zwyrodnieniowo-rozpadowych mini -
odczyn zapalny jest wyraiony stosunkowo slabo. Obserwowalismy drobno-
kom6rkowe nacieczenia zlozone z limfocytow i komorek plazmatycznych
umiejscowione w perimysium i endomysium (ryc. 15).
Z m i a n y n a c z y n i o w e. Nasz material bioptyczny pozwalal nam na
prze?ledzenie zmian naczyniowych tylko w obrgbie malych i ?rednich na-
czyn. Nie spostrzegalismy zmian w naczyn:ach iylnych.
We wczesnych okresach choroby rownolegle z opisanymi zmianami mie?-
niowymi obserwowali?my obrzgk ?c`.any malych i ?redni-h naczyii tgtniczych.
Nastcpuje rozplem komorek srodblonkowych, ktore wpuklaja sig do swiatla
naczyniowego. Jadra komorek pogrubialej sciany naczyniowej przybieraja
ksztalt kulisty (ryc. 16). Obok obrzgku sciany naczyniowej pojawia sic ro-
wnocze?nie obrzgk w tkance oko'onaczyniowej (ryc. 16).
Wraz z postgpem choroby (przyp. 3, 4, 6) nastgpuje stopniowe zwcianie
sic swiatla naczyniowego (ryc 17).
W stanach chorobowych daleko posunigty-h (przyp. 7, 8), przy toczacym
sie procesie zwyrodnieniowo-rozpadowym mig?ni, ?wjatlo malych naczyn tgt-
niczych ulega prawie zupelnemu zamknicciu (ryc. 18).
Obserwowalismy nacieczenia drobnokomorkowe w tkance okolonaczvnio-
wej, bujajace w kierunku swiatla naczyna. Nacieki to sa zlozone z przewa-
iajacej liczby komorek histio-ytowych wywolujac znaczne rozluinienie calei
sciany naczyniowej (ryc. 19, 20 i 21).
Przesledzone w roinych okresach choroby zmiany naczyniowe sa wyrazem
toczacego sic procesu zapalnego w g. p. p.
OMOWIENIE
Z opisanych zmian histologicznych mig?ni szkiel.etowych w g. p. p. nastg-
pujace fakty zasluguja na dokladniejsza analizg.
Podkreslalismy na wstgpie, ie w wigkszo?ci dotychczasowych prac glow-
nie omawiano znaczenie ogniskowych skupien komorkowych. Spotykalismy
je take w naszym materiale i to w 6 przypadkach na 8 badanych, przy czym
wystcpowaly one stosunkowo niel'.cznie. Powyisze nacieki ze wzVlodu na
rozmiary latwo rzucaja sic w oczy i prawdopodobnie dlatego przyciagaja
uwagc wielu badaczy. W oparciu o rozlegle badania calego szeregu autorew
korzystajacych z materialu porownawczego (Clawson i wspolpr., Bunim
i wspolpr.) byliby?my skonni nie przypisywac tego rodzaju zmianom wick-
szego zna-zenia w zrozumieniu ich swoistego charakteru d1a g. p. p.
Natomiast obraz histologiczny wlokien micsnych uwidocznil niezmiernie
interesujace fakty. Przede wszystkim podkre?14c pragniemy bardzo wczesne
wystcpowanie zmian w mic?niach nawet w odcinkach, ktore klinicznie nie
budza podejrzenia co do wspoludzialu w procesie chorobowym. W pi?mien-
iiictwie spotykali?my przyklady, w ktorych zmiany micsniowe wyprzedzaly
niekiedy manifestacjc stawowa schorzenia. W naszym materiale rozporza-
dzamy przypadkiem stanowiacym pewna analogig do wyiej wspomnianych
obserwacj i.
Dotyczy on osoby, u ktorej proces chorobowy trwajgcy 4 miesigce cechowal sig powol-
nym i niecharakterystycznym rozwojem objawow (przyp. 3). Ta okolicznosc byla przy-
czynq duzych trudnosci rozpoznawczych, a dopiero pojawienie sig niewielkiego rozdgcia
i obrzgku w obrgbie jednego stawu srodreczno-palcowego nasunglo podejrzenie w kierun-
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Ryc. 1. Miejscowe, ogniskowe zatarcie poprzecznego praikowania wlokien.
Fragmentacja wlokien przez elementy fibroblastyczne. Przyp. 5.
H- E. Pow. 420 X.
Ryc. 2. Wlokna migsne o zatartej strukturze, ktorych przebieg wyznaczajq
piknotyczne jadra. Przypadek 2. H--E. Pow. 300 X.
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Ryc. 3. Przestrzen po zwyrodnieniowo zmienionym wloknie micsnym wypel-
niona tkank4 l4czn4 z przewag4 elementow fibrocytowych i histiocytowych.
Przyp. 2. H-E. Pow. 420 X.
NOR=
h z It
Ryc. 4. Jaskrawo zaznaczona roznica w strukturze poszczegolnych wlokien mipsnych. Za-
tarcie poprzecznego pr4zkowania wywoluje homogenizacjg wlokien Ii Przyp. 3 H-E.
Pow. 420 X.
Rye. 5. Wlokna homogenise przybiera14 postac martwicy woskowej h i granicz4 z drobno-
ziarnistym rozpadem wlokien z. Przyp. 3 H-E. Pow. 420 X.
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Rye. 6. Na przekroju poprzecznym widoczne grudkowate masy nie odpowia-
dajgce przekrojom p6l Conheima c. Wypadanie poszczegolnych w16kien mig-
snych. Przyp 6. H--E. Pow. 420 X.
Ryc. 7. Wlokna migsne o zatartym prgzkowaniu poprzecz-
nym, sarkoplazma zaggszczona, poszerzone przestrzenie
migdzy w16knami. Liczba jgder wigksza niiby to wynikalo
z prostego zaniku. Przyp. 6. H-E. Pow. 420 X.
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Rye. 8. Wlokna migsne stopniowo przechodz4 w pole rozleglej martwicy, kto-
remu to procesowi nie towarzyszy prawie zupeinie odczyn ze strong tkanki
ihcznej m. Przyp. 4. H-E. Pow, 300X.
Rye. 9. Zwigkszona liczba piknotycznych J4der na-
sladuJ4ca naciek zapalny n. Przyp. 4. H-E.
Pow. 300 X.
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Ryc. 10. Pole drobnoziarnistej martwicy z, posrod ktorego wylugowane prze-
strzenie z graniczace z zachowvanymi wloknami migsnymi. Przyp. 4. H--E.
Pow. 300 X.
Ryc. 11, Drobne ziarnistogci z pogrod wlokna migsnego barwi4ce sig szkarla-
tem R. Przyp. 4. Szkarlat R. Pow. 420 X.
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Ryc. 12. Puste przestrzenie po wypadnictych w16knach micsnych. Przyp. 7.
H-E. Pow. 420 X.
Ryc. 13. Posr6d wl6kien micsnych m bezpostaciowe brylowate masy k wybar-
wiajgce sic szkarlatem R, czc?ciowo wylugowane w. Przyp. 7. Szkarlat R
Pow. 420 X.
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80TOO246AO03800010004-5
Ryc. 16. Obrzek sciany malej tetniczki. Rozplem komorek srodblonkowych wpuklajacych
sie do swiatfa naczynia. Kulisty ksztalt 14der komorek miesniowki. Obrzek tkanki okolo-
naczyniowej o. Przyp. 2. H-E. Pow. 640 X.
Ryc. 17. Znaczne zwezenie swiatfa naczyniowego malej tetniczki. Przyp. 4. H-E.
Pow. 420 X.
Ryc. 18. Prawie zupelne zarosniecie malych tetniczek t. Przyp. 7. H-E. Pow. 220 X.
Rye. 19. Duze powiekszenie malej tetniczki z ryc. 18. Rozluznienie poszczegolnych warstw
sciany naczyniowej przez naciek histiocytowy. Prawie zupelne zarosniecie swiatfa na-
czynia. Przyp. 7. H-E. Pow. 420 X.
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80TOO246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80TOO246AO03800010004-5
Ryc. 20. Drobnokom6rkowy naciek histiocytowy bujajgcy w kierunku swiatla naczynia od
tkanki okolonaczyniowej. Przyp. 7. H-E. Pow. 420 X.
Rye. 21. Fragment ryc. 20 w duiym powickszeniu. Widoczne kom6rki histiocytowe.
Przyp. 7. H--E. Pow. 640X.
Rye. 22. Ognisko zapalne z lgcznotkankowym bliznowaceniem i zwyrodnie-
niem wl6kien migsnych (z pracy Vivella i wsp6lpr.).
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80TOO246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Ryc. 14. Przestrzen po zniszczonycli wloknach migsnvch wypelniona masami
bezpostaciowymi o naturze bialkowej. Przyp. 8. H--E. Pow. 300 X.
Ryc. 15. Drobnokomorkowy naciek zloiony z limfocytdw i komorek plazma-
tycznych Iei4cy posrod wlokien migsnych. Przyp. 8. H-E. Pow. 300 X.
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246AO03800010004-5
Approved For Release 2008/07/01 : CIA-RDP80T00246A003800010004-5
ku g. p. p. W obrazie mikroskopowym miggnia badanego bioptycznie stwierdziligmy
w przytoczonym wyiej przgpadku charakterystyczne zmiany przedstawione na ryc. 3.
Naleialoby przyznac racjg Steinerowi i wspolpr., ie biopsja miggnia mole
miec wartosc rozpoznawcz4 we wczesnych ,przedstawowych" okresach cho-
roby. Ostatnio klin'ka i medycyna teoretyczna dostarczyly sporo faktow
wskazujacy h na znaczenie zmian micsniowych w patogenezie g. p. p. Np.
Kersley (1947) opisal dwa przypadki samoistnego pgknigcia migsni w g. p. p.;
w jednym z nich badanie bioptyczne wykazalo wybitne zmiany zwyrodnienio-
we z zupelnym zanikiem pr4ikowania poprzecznego oraz pola tkanki l4cznej
z ledwo zaznaczonym odczynem zapalnym.
Sokolowski i Habuda (1952) podkreslili, ie zajgcie ukladu migsniowego
w g. p. p. ujawnia sig m. in. zmianami sprawnogci czynnogciowej w postaci
spadku sily i szybk:ej wyczerpywalnosci, co dalo sig uJ4c cyfrowo badaniami
ergometrycznymi (Habuda).
W caloksztalcie obrazu histologicznego g. p. p. naleiy - zgodnie z wyni-
kami dotychczasowymi badaczy - wyr6ini6 zmiany,zwyrodnieniowe i zmia-
ny zapa,ne. Jes,i jednak ocen'.my obecnosc sk4po wystcpuJ4cych duiych na-
ciek6w zapalnych wsrod utkania migsniowego, jako nieistotnych dia g. p. p.,
to wiwvczas okaie sic, ie odczyn kom6rkowy wyraiony jest slabo i wystpuje
gl6wnie w pierwszym, wczesnym okresie choroby.
W przypadkach w pelni rozwjnictych dominuj4c4 cech4 obrazdw histopa-
to!ogicznych s4 procesy zwyrodnieniowe. Jest rzecz4 uderzaj4c4, ie wobec
rozleglych niekiedy ognisk nekrobiotycznydh mini tkanka l4czna wykazuje
tylko slabo wyraiony odczyn. Spotykamy niekiedy nieregularne, bezladne
nagromadzen:e J4der w liczbie wickszej nii by to wynikalo tylko z zaniku
w16k'en miesnych. Jak powszechnie wiadomo, najpospolitszym odczynem na
jakiekolwiek uszkodzenie tkanki jest wyrdwnawczy proces odnowy ze stro-
ny tkanki l4cznej, ktdra wypelnia ubytek ziarnin4, przeksztalcaj4--4 sic
w bliznc. W g. p. p. stwierdzamy szczegolne zjawisko w tkance micsniowej:
procesy